عملکرد  اداره کل امور عشایر خراسان رضوی ( 1394 )                       

    نگاهی به جامعه عشایری خراسان رضوی

      استان خراسان رضوي با وسعت بیش از 116493 كيلومتر مربع و 6 ميليون نفر جمعيت بالغ بر 32966 نفر 6868) خانوار) از عشاير كشور را در خود جاي داده است. اين تعداد کمتر از یک درصد جمعيت كل استان  و 1.6% جمعيت روستايي استان و 2.2% از عشاير کل كشور است كه در 35 طايفه مستقل سازمان يافته اند.  جامعه عشايري به لحاظ ويژگيهاي زندگي سنتي خود يعني معيشت متكي به دام ناگزير به تحمل زندگي سخت شباني بوده و همواره جهت تعليف دام از نقطه اي به نقطه ديگر كوچ مي كند عشاير خراسان رضوي نيز از اين قاعده مستثني نبوده و با تعداد معادل  923738 واحد دامي به صورت كوچرو- نيمه كوچرو و رمه گردان در مناطق ييلاق و قشلاق امرار معاش مي كنند كه اين ميزان دام معادل 10.5% دام استان و معادل 3.8% دام سبك عشاير كشور مي باشد متوسط دام سبك هر خانوار عشاير در كشور 95 راس است كه اين مقدار در استان خراسان رضوی 135 راس مي باشد اين ارقام بيانگر توان توليدي بالا در جامعه عشايري خراسان رضوی میباشد       از نظر پراكندگي جمعيت عشاير درسطح 13  شهرستان (مشهد، كلات، سرخس، چناران، قوچان، درگز، نيشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، كاشمر، خلیل آباد و بردسكن) پراكنده اند كه در حال حاضر در 8 شهرستان، اين اداره كل  داراي اداره امور عشاير و يا نمايندگي است.      تعدادی از عشاير استان خراسان رضوی در فصل قشلاق به چهار استان گلستان (مراوه تپه)، يزد، خراسان شمالي و خراسان جنوبی كوچ مي كنند و در فصل ييلاق نيز این استان ميزبان عشايراستانهاي سمنان و خراسان جنوبی میباشد.استان خراسان رضوي داراي 5 زيست بوم (ايلخاني، كرد اترك شمالي، كرد اترك جنوبي، كرمانج شرقي و خواف) مي باشد كه در دو زيست بوم  با خراسان شمالي (كرد اترك شمالي و كرد اترك جنوبي) مشترك مي باشد اين استان داراي 73 سامانه عشايري شامل 364 سامانه عرفي (محله عشايري) مي باشد.

جمعیت عشایر تحت پوشش اداره کل امور عشایر خراسان رضوی سال 94

محورهای اصلی فعالیت های اداره کل امورعشایر

            اهم اقدامات و فعالیتهای عمرانی اداره کل امورعشایر خراسان رضوی درقالب3 طرح از برنامه ساماندهی عشایریدر فصل عمران شهری وروستایی انجام می گیرد.

• طرح عملیات اجرای اسکان و ساماندهی خانوارهای عشایری

اهم فعالیت ها این طرح عبارتند از: تجهیز کانونهای اسکان خود جوش وهدایتی اعم ازتامین آب آشامیدنی سالم، احداث راههای ارتباطی مناسب، تامین آب کشاورزی و فراهم آوردن زمینه اشتغال مناسب ازطریق واگذاری زمین کشاورزی،سایت دامپروری،کارگاههای تولیدی و... درسال 1394 تعداد 5 پروژه از محل اعتبارات خشکسالی با اعتبار 4480 میلیون ریال و 2 پروژه با اعتبار 15300 میلیون ریال از محل اعتبارات ملی به مرحله اجراء گذاشته شده است.

لیست پروژه های مصوب سال  1394 در طرح عملیات اجرایی اسکان- ارقام به میلیون ریال ردیف عنوان پروژه شهرستان محل تامین اعتبار نحوه اجرا اعتبار مصوب 1 تامین آب شرب دربیابان بام مشهد مشهد خشکسالی پیمانی 1800 2 مرمت شبکه تامین آب شرب در سطح استان سطح استان خشکسالی امانی 1180 3 انتقال آب کمر سیاه کلات کلات خشکسالی پیمانی 1500 4 عملیات اجرایی اسکان چاه تلخ سبزوار ملی پیمانی 14700 5 راه آبقد به دربیابان بام مشهد مشهد ملی پیمانی 600   جمع       19780

• طرح ارائه خدمات پشتیبانی تولید به کوچندگان

این طرح درسامانه های ییلاقی وقشلاقی که امکانات اسکان درآنها فراهم نمیباشداجرا میگرددوبه عشایری که به کوچ ادامه میدهند ارائه خدمات مینماید. مهمترین اقداماتی که درقالب این طرح انجام میشود عبارتست از : احداث و مرمت ایلراهها ی عشایری، تامین آب آشامیدنی سالم جهت شرب انسان ودام ازطریق آبرسانی سیار،بهسازی چشمه وقنوات،حفر-تجهیز ویالایروبی چاههای مالداری و.. ...   اهم اقدامات انجام شده درسال 94 درقالب طرح ارائه خدمات پشتیبانی تولید به کوچندگان : درسال 1394 مبلغ 8532  میلیون ریال در قالب 26 پروژه از منابع استانی و خشکسالی جهت تامین نیازهای زیربنایی ومستمر عشایر کوچنده درمناطق عشایری استان خراسان رضوی مصوب گردیده است..

لیست پروژه های طرح ارائه خدمات پشتیبانی تولید به کوچندگان  (میلیون ریال) ردیف عنوان پروژه شهرستان محل تامین اعتبار نحوه جرا اعتبار مصوب 1 ‌آبرساني سيار كاشمر ‌كاشـمر استانی امانی 100 2 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري چناران ‌چناران استانی امانی 250 3 ‌آبرساني سيار خواف خواف استانی امانی 600 4 ‌آبرساني سيار سبزوار ‌سـبزوار استانی امانی 150 5 ‌آبرساني سيار بردسكن ‌بردسـكن استانی امانی 600 6 ‌آبرساني سيار مشهد ‌مشـهد استانی امانی 400 7 ‌آبرساني سيار كلات ‌كلات استانی امانی 300 8 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري قوچان ‌قوچان استانی امانی 260 9 ‌نگهداري ومرمت راههاي عشايري درگز ‌درگز استانی امانی 270 10 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري خواف ‌خواف استانی امانی 250 11 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري سبزوار سبزوار استانی امانی 250 12 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري بردسكن ‌بردسـكن استانی امانی 250 13 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري نيشابور ‌نيشـابور استانی امانی 150 14 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري مشهد ‌مشـهد استانی امانی 250 15 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري كلات ‌كلات استانی امانی 200 16 ‌آبرساني سيار چناران ‌چناران استانی امانی 450 17 نگهداری و مرمت راههای عشایری کاشمر ‌کاشمر استانی امانی 100 18 ‌نگهداري و مرمت راههاي عشايري سرخس سرخس نفت امانی 200 19 ‌آبرساني سيار قوچان ‌قوچان نفت امانی 701 20 ‌آبرساني سيار درگز ‌درگز نفت امانی 701 21 ‌آبرساني سيار سرخس ‌سرخس نفت امانی 400 22 ‌نگهداري ومرمت راههاي عشايري درگز ‌درگز نفت امانی 200 23 نگهداری و مرمت راههای عشایری چناران ‌چناران خشکسالی امانی 225 24 ‌آبرساني سيار خواف ‌خواف خشکسالی امانی 225 25 حفر و تجهیز چاه نیمه عمیق بردسکن بردسکن خشکسالی امانی 412.5 26 حفر و تجهیز چاه ارتیان درگز درگز خشکسالی امانی 637.5 جمع کل 8532

• طرح مطالعه و مکانیابی کانونهای توسعه

طرح مکانیابی و مطالعات مناطق عشایری : در این طرح مناطق و قلمروهای عشایری، امکانات و پتانسیل های طبیعی و انسانی نیز مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته و باتوجه به پتانسیل های مناطق پروژه هایی درزمینه های اشتغال عشایر پیشنهاد میگردد و مکانهای قابل توسعه و مستعد احداث شهرک شناسایی و مورد مطالعه قرار می گیرند.  درسال 1394 مبلغ 1900 میلیون ریال در قالب 3 پروژه مطالعاتی از منابع استانی و ملی  جهت مطالعه مکانیابی کانونهای توسعه در مناطق عشایری در  نظر گرفته شده است

لیست پروژه های مصوب سال 1394 در طرح مطالعات - ارقام به میلیون ریال   ردیف عنوان پروژه شهرستان کانون محل تامین اعتبار نحوه اجرا اعتبار مصوب 1 مطالعه انتقال آب امام زاده علیرضا به کوه اسفجیر قوچان قوچان امام زاده استانی پیمانی 400 2 مطالعات انتقال آب فتحعلی بیک به جهانگیر درگز درگز فتحعلی بیک ملی پیمانی 700 3 مطالعات تکمیلی انتقال آب بنیاباد خواف خواف بنیاباد ملی پیمانی 800 جمع کل 1900

خلاصه عملکرد عمرانی سال 1394